Obecnie ceny drewna kominkowego są stosunkowo niskie, a ogrzewanie kominkiem co tu dużo tłumaczyć jest dość przyjemne, gdyż ma kilka bardzo ważnych zalet, daje nam wizję ognia w nowoczesnym domu, a wytworzone przez niego ciepło może znacznie obniżyć nam rachunki za ogrzewanie.

Branża kominkowa choć tego na pierwszy rzut oka nie widać, jest dość spora. Na rynku mamy ogromny wybór, różnego rodzaju wkładów kominkowych, stalowych jak i żeliwnych. Norweski Jotul jako wiodący producent wkładów kominkowych, typowych do ogrzewania domów, stosuje tylko żeliwo do swoich konstrukcji, dlatego warto pochylić się ku tej marce jeśli chcemy typowo ogrzewać nasz dom kominkiem. Zaznaczyć trzeba że samo wykonanie ów kominka z żeliwnym wkładem to dopiero połowa drogi do skutecznego systemu dogrzewania naszego domu, i tutaj warto również wspomnieć o samym "dogrzewaniu" – w polskim prawie budowlanym zabrania się używać tylko kominka jako jedynego źródła ciepła w domu. Kominek może jedynie służyć do dogrzewania, jako uzupełnienie już istniejącej, głównej instalacji grzewczej budynku. Głównym z powodów tego typu regulacji prawnych jest konieczność zapewnienia dostaw ogrzewania w budynku np. w przypadku długiej nieobecności mieszkańców. Instalacja kominka nie zwalnia właściciela budynku, od konieczności posiadania w pełni niezależnej instalacji grzewczej.

Przy instalacji w naszym domu kominka nie możemy zapomnieć o tak ważnym elemencie jak nawiew świeżego powietrza do wkładu. Przyjęto że pomieszczenie, w którym będzie zainstalowany przyszły kominek powinno mieć kubaturę co najmniej 30m3 i dodatkowo posiadać dopływ świeżego powietrza w odpowiedniej ilości do paleniska wkładu kominkowego. Generalnie możemy przyjąć, że aby spalić 1kg drewna w kominku z zamkniętą komorą spalania potrzeba około 8m3 do 10 m3 powietrza, dlatego bardzo ważnym jest fakt doprowadzenia zewnętrznego powietrza do spalania bezpośrednio pod kominek, wykonanym wcześniej specjalnym przewodem. Układ doprowadzenia powietrza umożliwia dostarczenie wymaganej ilości powietrza do procesu spalania drewna. Funkcja dolotu jest szczególnie istotna, zwłaszcza jeśli chodzi o jak najlepszą izolację nowych lub remontowanych budynków, gdzie świeże powietrze (zazwyczaj zimne) z racji szczelności ma utrudniony dostęp do budynku, drugim tematem jest też sama rekuperacja – wentylacja mechaniczna, która wymaga zamkniętej komory spalania, oraz szczelnego dolotu powietrza zewnętrznego. Jeśli wkład kominkowy nie posiada zintegrowanej przepustnicy zamykającej dolot, warto wyposażyć nasz układ dolotu w przepustnicę, aby nie wychładzać pomieszczenia, gdy nie palimy w kominku.

Wracając do samego DGP – Dystrybucji Gorącego Powietrza, wyjaśnić należy na czym ona tak naprawdę polega i czemu służy. Najogólniej mówiąc, jest to system w którym ogrzane przez wkład kominkowy powietrze, jest rozprowadzane do innych pomieszczeń. Rozprowadzenie może być realizowane zarówno w sposób grawitacyjny jak również wymuszony.
Kryterium jakim powinniśmy kierować się podczas wyboru sposobu DGP, jest to jaką chcemy powierzchnię chcemy ogrzać – niewiększą niż pomieszczenie, w którym stoi kominek, oraz pokoje sąsiadujące w dużej bliskości – grawitacyjne, lub druga kondygnacja z bardziej oddalonymi pomieszczeniami – wymuszone.
Zasada jest taka, że jeśli zdecydujemy się na układ z grawitacyjnym obiegiem powietrza, to gorące powietrze, które jest lżejsze od chłodnego, będzie przemieszczało się ku górze, do komory, oraz przewodów grzewczych na zasadzie praw fizyki i tzw. wyporu termicznego. Warto wspomnieć że dla większych odległości, kanałów powyżej 3 – 4 metrów znajdujących się od czopucha kominka, przepływ grawitacyjny jest już sporo utrudniony i może być niewystarczający, z racji tego że gorące powietrze, po mimo tego że jest ciepłe, nie jest w stanie pokonać oporów przepływu i nie dochodzi do wylotów – kratek lub anemostatów, lub też jego prędkość jest zbyt mała, co przekłada się z kolei na bardzo małą wydajność ogrzewania.

W przypadku układu grawitacyjnego, robimy je zazwyczaj w nowych domach, gdzie nie ma jeszcze tynków ani wylewek, gdzie śmiało możemy kuć i wiercić w stropach i ścianach. Ważne jest aby wszystkie przewody, lub kanały rozprowadzające były możliwie jak najkrótsze max. do 3m, o w miarę równej długości i co równie ważne dobrze izolowane. Powietrze w tym układzie nie może być rozprowadzane też do zbyt wielu pomieszczeń. Plusem i to dużym jest to że układ grawitacyjny nie wymaga dużych nakładów finansowych, jest układem w pełni niezależnym i niezawodnym. Minusem jest to że nie pozwala na ogrzewanie większych powierzchni, oraz na sterowanie jego skutecznością. Wspomnieć należy również o tym że układ grawitacyjny mimo prostoty posiada pewne wymagania, które są wyższe niż w przypadku układów turbinowych.
Ważną kwestią jest właściwa filtracja gorącego powietrza, której tak de facto nie ma. Kurz który dostanie się do kanałów powietrznych jest bardzo ciężko stamtąd uprzątnąć. Charakterystyczna cecha układów grawitacyjnych to wysoka temperatura nawiewu – kratek lub anemostatów, co spowodowane jest niewielką odległością elementów nawiewnych od okapu kominka, oraz małą prędkością przepływu gorącego powietrza, które mocno ogrzewa się od wkładu. Wszystko to, czyli wysoka temperatura, brak filtracji może, ale nie musi powodować niekorzystne dla zdrowia zjawisko przypalania kurzu – pirolizy, co objawia się ciemnym nalotem przy kratkach wentylacyjnych od DGP, dlatego też z tych względów system grawitacyjny jest coraz rzadziej stosowany i nie zalecany.
Szacunkowy koszt wykonania rozprowadzenia dystrybucji grawitacyjnej do 4 pomieszczeń to około 2500 zł.

Sprawa zupełnie inaczej wygląda w przypadku rozprowadzenia z turbiną. Systemy DGP wymuszone, dają nam dużo większe możliwości w porównaniu do standardowych grawitacyjnych. Faktem jest że są też i bardziej skomplikowane, przez to droższe w samej instalacji. Eksploatacja tego rodzaju systemu dogrzewania, jest też nie co droższa od kosztów użytkowania systemu z grawitacją. Spowodowane jest to głównie pobieraniem prądu przez turbinę, czy inne elementy choćby sterujące. DGP z turbiną to zwiększony zasięg instalacji, a co za tym idzie większa powierzchnia możliwa do ogrzania. Dla wielu osób decydujących się na turbinę i ogrzewanie kominkiem, okazuje się że z nawiązką rekompensują się te wydatki w postaci oszczędności w rachunkach za ogrzewanie domu.

Głównym elementem, a zarazem sercem systemu jest tak zwany aparat nawiewny, który odpowiedzialny jest za zasysanie gorącego powietrza, ogrzanego wcześniej przez wkład kominkowy. tłocząc je następnie do wszystkich odnóg naszego systemu. Zaznaczyć trzeba że rury łączące kapę kominka z turbiną powinny mieć możliwie maksymalne przekroje, oraz minimalną długość.

W tego typu układach bardzo ważne jest prawidłowe dobranie współpracujących elementów i zaprojektowanie instalacji w taki sposób, by najbardziej skutecznie spełniała swoje funkcje – przesył ciepła. Dlatego warto dobór parametrów instalacji, oraz materiały powierzyć wyspecjalizowanej firmie, która doradzi, podjedzie, sprawdzi i dokładnie powie jakie pomieszczenia trzeba wyłączyć z systemu, np. ze względów wykonawczych lub praktycznych – np. z powodu konieczności sprowadzania instalacji DGP kilka metrów w dół do niższej kondygnacji, co skutkowało będzie marnym ruchem powietrza, lub wyziębieniem, oraz która prawidłowo zaprojektuje układ DGP.
W brew pozorom nie jest to zadanie łatwe. W systemie do pogodzenia mamy bowiem kilka ważnych warunków, jak dotarcie do odległych pomieszczeń, zapewnienie względnej skuteczności ogrzewania, oraz w miarę niskiego poziomu szumów. Czasem jest tak że występuje konieczność rezygnacji z ogrzewania niektórych, zbyt oddalonych pomieszczeń, dla zapewnienia większej skuteczności ogrzewania w pozostałych pomieszczeniach, lub nawet z powodu konieczności zastosowania przewodów, o bardzo dużym przekroju, co skutkowało by osłabieniem. Warto pamiętać również że system DGP to typowy system do dogrzewania budynku, a skuteczne ogrzanie nim, ok. 300 metrowego domu przy założeniu że jest on bardzo dobrze izolowany jest praktycznie niemożliwe. Dzieje się tak dlatego gdyż, i warto wspomnieć o samych wkładach kominkowych, gdzie w zasadzie nie ma wkładów kominkowych, które generowałyby na tyle dużą moc – tyle że dalej musimy powiedzieć mocy nominalnej a nie maksymalnej. Drugim tematem jaki warto poruszyć jest fakt że chcąc szybko zapewnić w zimie widoczny przyrost temperatury w dość odległym od kominka pokoju, musielibyśmy użyć do tego turbiny o ogromnej wydajności, raz drogiej, dwa hałaśliwej.

Urządzenia i elementy budowy systemów DGP…

DGP cieszy się dość dobrą i niesłabnącą popularnością. Obecnie na rynku znajduje się sporo firm oferujących gotowe kształtki i przewody dedykowane w 100% do systemów i instalacji w DGP. Wybór różnego rodzaju dostępnych standardowych kanałów, przejść, redukcji, filtrów i skrzynek rozdzielczych jest tak duży, że bez większego problemu możemy złożyć każdą instalację DGP, bez jakiejkolwiek konieczności wykonywania poszczególnych elementów na zamówienie. W sumie wszystkie kształtki, zarówno okrągłe jak te prostokątne wykonane są z blachy ocynkowanej. Blacha jest odporna na rdzewienie. Warto wspomnieć że kształtki, jak i wszystkie nawiewy, w tym kratki i anemostaty, obligatoryjnie muszą być wykonane z metalu. Powodem tego stanu rzeczy jest to że muszą mieć dużą odporność termiczną, co najmniej 150 st. C.
Z kolei przewody elastyczne, izolowane powinny charakteryzować się dostateczną odpornością temperaturową do min. 250 st.C. i być całkowicie niepalnymi – klasa M0. Sama turbina nawiewna, jako urządzenie elektryczne powinna posiadać oznakowanie CE. Elementy filtrujące w systemie powinny posiadać atest higieniczny.
Szacunkowy koszt wykonania rozprowadzenia dystrybucji powietrza z turbiną do 4 pomieszczeń to około 3000 zł.